Tuesday, January 18, 2011

សម្តេច​តេជោ​ហ៊ុន សែន​ប្រកាស​បើក​វេទិកា​ទេសចរណ៍​អាស៊ាន​ឆ្នាំ​២០១១​

       ភ្នំពេញ៖ សម្តេច​អគ្គ​មហា​សេនា​បតីតេជោ​ហ៊ុន​ សែន​នាយក​រដ្ឋ​មន្រ្តី​នៃព្រះរាជា​ណា​ចក្រ​កម្ពុជា​និង​លោក​ជំទាវ​បណ្ឌិតប៊ុន​ រ៉ានីហ៊ុន​សែន​នៅ​រាត្រីថ្ងៃ​ទី១៨ខែ​មករា​នេះ​ បាន​អញ្ជើញ​ជាអធិ​បតី​ភាព​ ក្នុង​ពិធីបើក​វេទិកា​ទេសចរណ៍​អាស៊ាន​លើកទី៣០​នៅទីក្រុង​កោះ​ពេជ្រ​។
        សម្តេចតេជោ​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​មាន​ប្រសាសន៍ថា «ខ្ញុំ​មាន​ជំនឿ​យ៉ាង​មុត​មាំ​ថា វេទិកា​ទេសចរណ៍​អាស៊ាន​ឆ្នាំ ២០១១ គឺជា​ឱកាស​ដ៏​វិសេសវិសាល ដែល​មិន​ត្រឹម​តែ​អនុញ្ញាត​ឱ្យ​មាន​ការ​ផ្សព្វផ្សាយ​នូវ​ផលិតផល​ទេសចរណ៍​ របស់​កម្ពុជា ក៏​ដូច​ជា​របស់​អាស៊ាន​ទៅ​កាន់​ពិភព​លោក​ទាំងមូល​ប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែ​នឹង​ជួយ​លើក​ស្ទួយ និង​បង្ហាញ​ថែម​ទៀត​ពី​សារៈសំខាន់​នៃ វិស័យ​ទេសចរណ៍ និង​បន្ត​ជម្រុញ​សកម្មភាព​នេះ​ឱ្យ​កាន់​តែ​ទូលំទូលាយ ដើម្បី​រួម​ចំណែក​ដល់​ការ​អភិវឌ្ឍ​សង្គម-សេដ្ឋកិច្ច និង​សម្រេច​នូវ​គោល​ដៅ​អភិវឌ្ឍ​សហស្សវត្ស​របស់ អ.ស.ប ព្រម​ទាំង​ចូល​រួម​ដល់​ការ​កាត់​បន្ថយ​ភាព​ក្រីក្រ​របស់​ប្រជាជន ក្នុង​តំបន់ និង​នៅ​លើ​សកល​លោក​ទាំង​មូល​ផង​ដែរ» ។ 
        សម្តេច ហ៊ុន សែន មានប្រសាសន៍ថា «ខ្ញុំ​មាន​ជំនឿ​​ផង​ដែរ​ថា គ្រប់​ភាគី​ពាក់ព័ន្ធ​ទាំងអស់ ទាំង​វិស័យ​សាធារណៈ ទាំង​វិស័យ​ឯកជន​នឹង​ខិត​ខំ​សហការ​រួម​គ្នា​ថែម​ទៀត​ក្នុង​ការ​ជម្រុញ អភិវឌ្ឍ​វិស័យ​ទេសចរណ៍​អាស៊ាន ពិសេស កិច្ច​សហការ​រួម​គ្នា​ដើម្បី​សម្រេច​ឱ្យ​បាន​នូវ​ចក្ខុវិស័យ​អាស៊ាន​ឆ្នាំ ២០១៥​អាស៊ាន ជា​គោល​ដៅ​ទេសចរណ៍​លំដាប់​ពិភព​លោក និង​ផ្តល់​ភាព​កក់​ក្តៅ​ដល់​ទេសចរ» ។
វេទិកា​ទេសចរណ៍​អាស៊ាន​ឆ្នាំ ២០១១ លើក​ទី​៣០ ដែល​កម្ពុជា​បាន និង កំពុង​ធ្វើ​ជា​ម្ចាស់​ផ្ទះ​នៅ​ពេល​នេះ បាន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅ​ក្រោម​ប្រធានបទ«អាស៊ានពិភព​អច្ឆរិយៈ និង ពិពិជភាព(ASEAN. A World of Wonders and Diversity )នៅ​ពេល​ដែល​យុទ្ធសាស្ត្រ​ទេសចរណ៍​អាស៊ាន ២០១១-២០១៥ ទើប​ត្រូវ​បាន​អនុម័តដោយ​រដ្ឋមន្ត្រី​ទេសចរណ៍ ​អាស៊ាន​កាល​ពី​ថ្ងៃទី​១៧ មករា​មុន​ពេល​ដែល​គណៈប្រតិភូ​នេះ​ត្រូវ​បាន​អនុញ្ញាត​ឱ្យ​ចូល​ជួប​សំដែង​លា​ ​គួរសម​ជាមួយ​សម្តេច នាយករដ្ឋមន្ត្រី​នៅ​ពេល​រសៀល​នោះ ។
នៅ​ឆ្នាំ ២០១០ អាស៊ាន​សម្រេច​បាន​កំណើន​ទេសចរណ៍​ប្រមាណ​ជាង​១០%​ឡើង​វិញ​ស្រប​ពេល​ដែល​ ស្ថានភាព សេដ្ឋកិច្ច​ពិភព​លោក​បាន​បង្ហាញ​សញ្ញា​ងើប​ឡើង​វិញ បន្ទាប់​ពី​វិបត្តិ ដែល​លទ្ធផល​នេះ​បាន​បង្ហាញ​កាន់​តែ​ច្បាស់​ថែម​ទៀត​អំពី​ភាព​រឹង​មាំ​នៃ​ សេដ្ឋកិច្ច​អាស៊ាន​ ជា​ពិសេស ចលនា​ទេសចរណ៍​ផ្ទៃ​ក្នុង​អាស៊ាន ដែល​មាន​ចំណែក​ដល់​ទៅ ៤៥% (ជាង​២០​លាន​នាក់)​នៃ​ចំនួន​ទេសចរ​សរុប​ដែល​មក​ទស្សនា​អាស៊ាន(ប្រមាណ​ជាង ៦៥ លាន​នាក់)ហើយ​បាន​និង​កំពុង​ជម្រុញ សកម្មភាព​សេដ្ឋកិច្ច​ផ្ទៃក្នុង​អាស៊ាន​យ៉ាង​ខ្លាំង​នោះ ។ ឆ្នាំ​២០១០ កម្ពុជា​សម្រេច​បាន​កំណើន​ទេសចរណ៍ ១៦%ជាមួយ​នឹង​ការ​មក​ដល់​នៃ​ទេសចរ​អន្តរជាតិ​ប្រមាណ​ជាង ២,៥ លាន​នាក់ និង ចលនា​ទេសចរណ៍​ក្នុង​ស្រុក​មាន​ប្រមាណ​ជាង​៧​លាន​នាក់​ក្នុង​កំណើន ៧%បន្ថែម​ទៀត ដែល​សម្តេច​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី​ថ្លែង​ថា សមិទ្ធផល​ជា​វិជ្ជមាន​ទាំង​នេះ សម្រេច​បាន ដោយ​មាន​កិច្ច​ខិត​ខំ​ប្រឹង​ប្រែង​អនុវត្ត​យ៉ាង​សកម្ម​នូវ​យុទ្ធនាការ​ ផ្សព្វផ្សាយ​ទេសចរណ៍«កម្ពុជា​ព្រះ​រា​ជា​ណា​ចក្រ​មច្ឆរិយៈ»និង ចលនា​ប្រឡង​ប្រណាំង​«ទីក្រុង​ស្អាត រមណីយដ្ឋាន​ស្អាត សេវា​ល្អ» ដោយ​មាន​ការ​ចូល​រួម​យ៉ាង​សកម្ម​ពី​គ្រប់​ស្ថាប័ន​ពាក់ព័ន្ធ វិស័យ​ឯកជន និង ប្រជាជន ។
សម្តេច​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី​ថ្លែង​ថា រាជរដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​បាន​យក​ចិត្ត​ទុក​ដាក់ និង ផ្តល់​ការ​គាំទ្រ​យ៉ាង​ខ្លាំង​ដល់​ការ​អភិវឌ្ឍ​វិស័យ​ទេសចរណ៍ ដោយ​ចាត់​ទុក​វិស័យ​នេះ ជា​វិស័យ​អាទិភាព​មួយ​ក្នុង​ចំណោម​វិស័យ​អាទិភាព​ទាំង​១០ ក្នុង​ការ​កសាង​សង្គម និង ការ​កាត់​បន្ថយ​ភាព​ក្រីក្រ​របស់​ប្រជាជន​ស្រប​ពេល​ដែល ផលិតកម្ម និង ការ​នាំ​ចេញ​អង្ករ ដែល​បាន​កំណត់​ជា មាស«ស» ហើយ​វិស័យ​ទេសចរណ៍ ក៏​ត្រូវ​បាន​ចាត់​ទុក​ជា​ មាស«បៃតង»​ក្នុង​ការ​អភិវឌ្ឍ​សង្គម-សេដ្ឋកិច្ច និង កាត់​បន្ថយ​ភាព​ក្រីក្រ​របស់​ប្រជាជន ព្រម​ទាំង​ចូល​រួម​ដល់​ការ​កសាង សេដ្ឋកិច្ច​បៃតង ផង​ដែរ ។
សម្តេច​តេជោ​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី​ថ្លែង​ថា ខ្ញុំ​សូម​វាយ​តម្លៃ​ខ្ពស់​ចំពោះ​តួនាទី​នៃ​វិស័យ​ទេសចរណ៍ ដែល​បាន​ចូល​រួម​យ៉ាង​មាន​ប្រសិទ្ធភាព​ដល់​ការ​ជម្រុញ​កំណើន​តម្រូវ​ការ​ ក្នុង​តំបន់ និង​ការ​នាំចេញ ដែល​ជា​កត្តា​រួម​ចំណែក​ជម្រុញ​កំណើន​ម៉ាក្រូ សេដ្ឋកិច្ច ការ​អភិវឌ្ឍ​សង្គម និង ការ​កាត់​បន្ថយ​ភាព​ក្រីក្រ​នោះ ។ សម្តេច​មាន​ប្រសាសន៍​បន្ត​ថា ការ​អភិវឌ្ឍ​វិស័យ​ទេសចរណ៍​ប្រកប​ដោយ​ការ​ទទួល​ខុស​ត្រូវ​នៅ​តាម​មូលដ្ឋាន​ ដូចជា សហគមន៍​ទេសចរណ៍​ធម្មជាតិ សហគមន៍​អេកូ​ទេសចរណ៍ ទេសចរណ៍​ធម្មជាតិ កសិទេសចរណ៍ និង ទេសចរណ៍​ជនបទ ពិត​ជា​បាន​ចូល​រួម​ចំណែក​ដល់​កិច្ច​ការពារ​បរិស្ថាន និង​ប្រ​ព័ន្ធ​ជីវៈចម្រុះ និង​រួម​ចំណែក​ទប់​ទល់​ការ​កើន​ឡើង​កំដៅ​ពិភពលោក​ផងដែរ ។
ប្រទេស​កម្ពុជា​សម្រេច​បាន​កំណើន​សេដ្ឋកិច្ច​គួរ​ឱ្យ​កត់​សម្គាល់​ក្នុង​ អត្រា​មធ្យម​ប្រចាំ​ឆ្នាំ​១០,៦%​ក្នុង​អំឡុង​ឆ្នាំ ២០០៣-២០០៧ ។ នៅ​ឆ្នាំ​២០១០​សេដ្ឋកិច្ច​កម្ពុជា​បាន​វិល​ត្រឡប់​ទៅ​រក​ភាព​ល្អ​ប្រសើរ​ឡើង ​វិញ​ក្នុង​កំណើន​ប្រមាណ ៥,៥% ដោយ រួម​ចំណែក​ពី​កំណើន​នៃ​វិស័យ​ទេសចរណ៍ កសិកម្ម និង វិស័យកាត់ដេរ ។ ចំណែក​ឯ​អត្រា​នៃ​ភាព​ក្រីក្រ​របស់​ប្រជាជន កម្ពុជា​ត្រូវ​បាន​កាត់​បន្ថយ​ពី ៥០% នៅ​ក្នុង​ទសវត្ស​ឆ្នាំ ១៩៩០ មក​នៅ​ត្រឹម ៣០% នៅ​ឆ្នាំ ២០០៧ និង ២៧,៤%នៅ​ឆ្នាំ ២០០៩ ហើយ​ត្រូវ​បាន​ប៉ាន់​ស្មាន​ថា​នឹង​បន្ត​ធ្លាក់​ចុះ​ដល់ ១៩,៥%នៅឆ្នាំ ២០១៥ ខាងមុខនេះ ។
សម្តេចតេជោ​បាន​អះអាង​ថា លទ្ធផល កម្ពុជា​ត្រូវ​បាន អ.ស.ប ចាត់​ទុក​ថា ស្ថិត​ក្នុង​ចំណោម​ប្រទេស​ឆ្នើម​ចំនួន ៥ នៅ​ក្នុង​ពិភពលោក ដែល​ទទួល​បាន​នូវ​សមិទ្ធផល​យ៉ាង​ខ្លាំងក្លា​ឆ្ពោះ​ទៅ​សម្រេច​បាន​នូវ​គោល​ដៅ ​សហសវត្ស​ក្នុង​ឆ្នាំ ២០១៥ ហើយ​ជា​ការ​ពិត​ជោគ​ជ័យ​នេះ​ក៏​បាន​ឆ្លុះ​បញ្ចាំង​យ៉ាង​ប្រត្យក្ស​នូវ​ ប្រសិទ្ធភាព​នៃ​ការ​អនុវត្ត គោល​នយោបាយ និង​យុទ្ធ​សាស្ត្រ នានា របស់​រាជរដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា ជា​ពិសេស​ការ​ចូល​រួម​អនុវត្ត​ប្រកប​ដោយ​ការ​ទទួល​ខុស​ត្រូវ​ពី​គ្រប់​ភាគី​ ពាក់ព័ន្ធ​ទាំងអស់៕

សេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់អង្គភាពព័ត៌មាន និងប្រតិកម្មរហ័ស នៃទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី

          នាពេលថ្មីៗនេះ មានការវាយប្រហារពាក្យសម្តីមកលើកម្ពុជាដោយ​វិទ្យុអាស៊ីសេរី ក្នុង ទំរង់ជាបទ​វិចារណកថា​មួយ​​ ដែល​បាន​ផ្សាយកាលពីថ្ងៃទី ១៤ ខែមករា ឆ្នាំ ២០១១ ហើយ​បានធ្វើការ​ផ្សាយ​ឡើង​វិញនៅ ថ្ងៃទី ១៧ ខែមករា ឆ្នាំ ២០១១។​ បទវិចារណកថានោះត្រូវបាន​គេ​ ប្រើប្រាស់​ជា​លេស​សម្រាប់ខួបលើកទី ២៦ នៃការដឹកនាំរបស់សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុនសែន ដែលបានត្រូវតែងតាំងជា នាយករដ្ឋមន្ត្រី កម្ពុជាតាំងពីថ្ងៃទី ១៤ ខែមករា ឆ្នាំ ១៩៨៥។ តាមការពិត នេះ​គឺជាដើមចមរបស់គណបក្សប្រឆាំង និង​​អ្នក​រិះគន់​រាជ​រដ្ឋាភិបាលដទៃ​ទៀត​សម្រាប់​ យុទ្ធនាកាបោះឆ្នោតសកល ដែល​ត្រូវ​បាន​កំណត់​នៅ​ពាក់​​កណ្តាលឆ្នាំ ២០១៣ ។
          បទវិចារណកថានេះ បានផ្តើមឡើងដោយរិះគន់ ដោយពួកគេស្រង់យក​សន្ទរកថា​របស់ សម្តេចអគ្គ មហាធម្មពោធិ៍សាល ជា ស៊ីម ប្រធានព្រឹទ្ធសភា និងជា​ប្រធាន​គណបក្សប្រជាជន កម្ពុជាក្នុងឱកាស​ប្រារព្ធ ទិវាជ័យជំនះ ៧ មករា ខួបលើកទី៣២។ នៅ​ក្នុង​សុន្ទរកថានោះ សម្តេច ជាស៊ីម បានរំឭកឡើងវិញពី​ជោគ​ជ័យ​ដ៏​ធំ​ធេងរបស់​រាជ​រដ្ឋាភិបាល រាប់បញ្ចូលទាំងកំណើន សេដ្ឋកិច្ចដ៏រឹងមាំ និងការកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រ​ផងដែរ។
          ដោយសារតែមានសុចនាករសេដ្ឋកិច្ចរឹងមំា ដែលបានរំឭកឡើងដោយសម្តេច ជាស៊ីម ពួកគេបាន គិតថា កត្តា​ទាំងអស់នេះហើយដែលនាំឲ្យមានការលើកសរសើពីសមិទ្ធ​ផល​របស់   រា​ជរដ្ឋាភិបាល និងអគ្គ មគ្គុទេសរបស់ សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជា ណាចក្រកម្ពុជា ផ្ទុយទៅវិញ ចំណុចគោលនៃបទ​វិចារណកថារបស់វិទ្យុអាស៊ីសេរី បានបំភ្លៃ ដោយធ្វើរវាយប្រហារនយោបាយទៅលើ សម្តេ ចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រី ទៅវិញ។  វិទ្យុអាស៊ីសេរី បានផ្សាយដូច្នេះដោយ​លើកយកសម្តីអ្នករិះគន់អគតិ ឈ្នោះ ប្រេដ អាដាម​ នៃអង្គការឃ្លាំមើល សិទ្ធិម​នុស្ស (Human Rights Watch) មកលើសម្តេចនាយករដ្ឋមន្ត្រី។ លោក អាដាម បានរិះគន់ សម្តេច​តេជោ ហ៊ុន សែន ចំពោះការដែល សម្តេច បានធ្វើជានាយករដ្ឋមន្ត្រីយូរ។
អង្គភាពព័ត៌មាន និងប្រតិកម្មរហ័ស នៃទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រីយល់ថា នេះពិតជា​ការ​រិះ​គន់​ មិនប្រក្រតី​ ព្រោះថា ការស្ថិតនៅក្នុងតំណែងយូរ វាមិននាំមកនូវផលដែលជាអវិជ្ជមានណាមួយ ​នោះ​ទេ។​ សម្តេច នាយករដ្ឋមន្ត្រី លោកនៅមានភាពវ័យក្មេង ហើយមានសុខភាពល្អ ដែល​គេ​អាច​រំពឹងបានថា ​សម្តេច នឹងនៅតែអាចចូលរួមចំណែកដល់ការអភិវឌ្ឍប្រទេសក្នុង​រយៈ​ពេល ​ច្រើន​ឆ្នាំ​ទៅ​មុខទៀត។
          គេត្រូវដឹងថា សម្តេចនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បាន​ទទួល​ឋានៈ​ជា​រដ្ឋ​បុរស​កំពូល មួយរូប ដែល ជាឋានៈ ដ៏កម្រមួយនៅក្នុងពិភពលោក។​ ក្នុងឋានៈជាប្រមុខរដ្ឋាភិបាល ដែលត្រូវ បានតែងតាំង តាម រយៈការបោះឆ្នោតប្រកបដោយប្រជាធិបតេយ្យ និងស្ថិតនៅក្នុងមុខតំណែង យូរ​នៅអាស៊ីនោះ សម្តេច​ បាន​ទទួល​ឋានៈ​មួយស្រដៀងគ្នានឹងឋានៈរបស់ លោក លី ក្វាន់យូ នៃប្រទេសសឹង្ហបុរី និងលោក មហាធៀ មហាមេត នៃប្រទេសមាឡេស៊ី ដែល​ជាមេដឹកនាំ ដ៏ជាទីគោរព​នៅ​ក្នុង​តំបន់។ សម្តេច​ មិនត្រឹមតែ ជាអ្នកកាច់ចង្កូតនាវាកម្ពុជាដ៏ឆ្នើមប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែ​ សម្តេច​ ជា​អ្នក​លើក​មុខមាត់កម្ពុជានៅលើឆាកអន្តរជាតិ ដែលបាន​ចូល​រួម​ចំណែក​យ៉ាង​សំខាន់​ដល់​អង្គការ​សហប្រជា​ជាតិ វេទិកាអាស៊ាន និងវេទិកាអន្តរជាតិ ដទៃទៀតជាច្រើន
          បន្ទាប់ពីរិះគន់សម្តេចនាយករដ្ឋមន្ត្រីពីការស្ថិតនៅក្នុងមុខតំណែងយូរ លោក អាដាម បាន​ សង្កត់ធ្ងន់ថា សម្តេចនាយករដ្ឋមន្ត្រី «គួរបោះបង់ចោលមុខតំណែងរបស់សម្តេច ហើយអនុញ្ញាត ឲ្យមានការរៀបចំ ការឆ្នោត ដោយសេរីមួយនៅកម្ពុជា‍»។ នេះគឺជាការរិះគន់ដ៏ធ្ងន់ធ្ងរមួយដោយ ធ្វើមិនដឹងឭ រដ្ឋធម្មនុញ្ញនៃ ព្រះរាជាណាចក្រ កម្ពុជា ដោយក្នុងបរិការនេះ គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា បានឈ្នះឆ្នោតជាបន្តបន្ទាប់ក្នុងឆ្នាំ ២០០៨ ហើយ រដ្ឋសភាជាតិ បានបោះឆ្នោតជូន សម្តចតេជោ ហ៊ុន សែន ​ធើ្វជានាយករដ្ឋមន្រ្តី ​​ហើយព្រះ​មហាក្សត្រ​បាន​តែងតាំង​​។​ ទាំអស់នេះ​ស្រប​តាម​លក្ខខណ្ឌ​តម្រូវនៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ដូចមានចែងក្នុងមាត្រា ១១៩ ​​ហើយ​អាណត្តិ​បច្ចុប្បន្ន​មិន​ទាន់​បាន​បញ្ចប់​នៅ​ឡើយ។​ ដូច្នេះ ហេតុអ្វី លោកអាដាមទទូចអោយ សម្តេច ចុះចេញពីតំណែង?
នៅក្នុងការរិះគន់មួយទៀតរបស់ លោក អាដាម ដែលថា «សម្តេច គួរអនុញ្ញាតអោយមាន ការបោះឆ្នោត ដោយសេរីក្នុងប្រទេសកម្ពុជា» នោះគឺបានន័យថា លោក អាដាម មិនទទួលស្គាល់ ការពិតថា កម្ពុជាបានរៀប ចំការបោះឆ្នោតប្រកបដោយភាពសេរី និងយុត្តិធម៌រាប់ទាំងការបោះឆ្នោត ថ្មីៗបំផុតឆ្នាំ ២០០៨។ ជាក់ស្តែង ការបោះឆ្នោតនីមួយៗទាំងបួនលើកកន្លងមកនេះ ត្រូវបាន ទទួលការវិនិច្ឆ័យថា កាន់តែមានភាពសេរី និង ត្រឹម ត្រូវជាងការបោះឆ្នោតមុនៗទៅទៀត។ ដោយ ឡែកនៅក្នុងការបោះឆ្នោតឆ្នាំ ២០០៨ នេះ កម្ពុជាទទួលបាន ជំនួយបច្ចេកទេសពីបណ្តាប្រទេស កាន់លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ​ និង​អង្គការអន្តរជាតិ រួមទាំងប្រទេសជប៉ុន អូស្ត្រាលី ដាណឺម៉ាក អង្គការសហប្រជាជាតិ និង​បណ្តាប្រទេសនានាជាច្រើនទៀត​ ហើយមានអ្នកសង្កេត ការជាតិ និងអន្តរជាតិ​ចំនួនជាង ១៧០០០ នាក់ចូលរួម។
ការបោះឆ្នោតបានចេញជាលទ្ធផលដែលមានការចាប់អារម្មណ៍ខ្ពស់។ ឧទាហរណ៍ ស្ថានទូត​ សហរដ្ឋអាមេរិក បានថ្លែងថា «ការបោះឆ្នោតឆ្នាំ ២០០៨​ មានភាពសេរីជាងការបោះឆ្នោតមុនៗ​នៅ ក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ហើយភាគ ច្រើនក្នុងចំណោមអ្នកចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតអាច​សម្ដែង​នូវឆន្ទៈ របស់គេក្នុងបរិយាកាស បើកចំហច្រើនជាង មុន»។ ស្ថានទូតសហរដ្ឋ​អាមេរិកក៏​បាន​សរសើរ ពី «លក្ខណៈសន្តិភាព» នៃដំណើរការនៃការបោះឆ្នោត និង«វិជ្ជាជីវៈ» របស់ភ្នាក់ងារ​គណបក្ស​នយោបាយ និងបុគ្គលិករៀបចំការបោះឆ្នោត។
ជាមួយគ្នានេះដែរ អ្នកសង្កេតការណ៍សហគមន៍អ៊ឺរ៉ុប បានពិនិត្យឃើញថា នីតិវិធីនៃការ បោះឆ្នោតមាន «របៀបគ្រប់គ្រងល្អ» ហើយរួមជាមួយអ្នកសង្កេតការណ៏ និងភ្នាក់ងារគណបក្ស នយោបាយនានាបានរួមចំណែក ទៅដល់ «តម្លាភាព និងការជឿទុក្ខចិត្តលើដំណើរការបោះឆ្នោត »។
វាគ្មានភាពសង្ស័យណាមួយថា នៅពេលដែលប្រជាជនកម្ពុជាបោះឆ្នោត ប្រសិនបើ ប្រជាជនកម្ពុជា ជ្រើសរើសគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាបានន័យថាពួកគេព្រមព្រៀងទទួលយក បេក្ខភាពសម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន ជានាយករដ្ឋមន្ត្រី។ ហើយអ្នកបោះឆ្នោតបានជ្រើស រើសយកគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ដ៏​ច្រើនលើសលប់។ ដូច្នេះអ្នកបោះឆ្នោតបានដឹងយ៉ាង ច្បាស់ថា ប្រសិន​បើ​ពួក​គាត់​បោះ​ឆ្នោតអនុម័ត​ជូនគណបក្ស ប្រជាជនកម្ពុជា មានន័យថា ពួកគាត់ ទទួលយកការដឹកនាំរ​បស់​សម្តេច​នាយក​រដ្ឋមន្រ្តី  ហ៊ុន សែន  ហើយ គណបក្ស ប្រជាជនកម្ពុជា បានឈ្នះយ៉ាងភ្លូកទឹកភ្លូកដី។
ដូច្នេះ ការលើកឡើងរបស់ លោកប្រេដ អាដាម ដែលដកស្រង់សំដីដោយវិទ្យុអាស៊ីសេរី ដែលស្នើឲ្យ សម្តេចនាយរដ្ឋមន្ត្រីចុះចេញពីតំណែង និងអំពាវនាវឲ្យមានការបោះឆ្នោតសារជាថ្មីនោះគឺ ជាការដកហូត​សិទ្ធិពី អ្នកបោះឆ្នោតកម្ពុជាភាគច្រើន ដែលបានជ្រើសរើសគណបក្សប្រជាជន កម្ពុជា​ដែល​​មានន័យថា ជ្រើសរើស សម្តេចនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន។ វាគ្មានទំរង់ដ៏សាមញ្ញ សម្រាប់ទង្វើបែបនេះទេ ហើយទង្វើនេះគឺមាន សារជាតិប្រឆាំងនឹងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ
ទន្ទឹមនឹងនេះ ការផ្តូចផ្តើមឲ្យមានការបោះឆ្នោតថ្មីណាមួយ មុនការកំណត់គឺជាទង្វើប្រឆាំង នឹងរដ្ឋធម្មនុញ្ញ។ ដូចបានលើកឡើងពីខាងលើ កាបោះឆ្នោតត្រូវអនុលោមទៅតាមនីតិវិធី ដែល មានចែងក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញ និងច្បាប់ បោះឆ្នោតជាតិ ដែលលោក អាដាម ពិតជាមិនបានដឹង។ គាត់ត្រូវតែសិក្សារដ្ឋធម្មនុញ្ញ និង​ច្បាប់​បោះឆ្នោតជាតិ កម្ពុជាឲ្យបានហ្មត់ចត់ មុននឹងចាប់ផ្តើម ធ្វើការលើកឡើងណាមួយ ដែល​ផ្ទុយ​ទៅនឹងបទប្បញ្ញត្តិទាំងឡាយ ដែលមានចែងនៅក្នុងច្បាប់ ទាំងនេះ។
ហេតុអ្វីបានជាលោក អាដាម ចង់ទាត់ចោលលទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោតឆ្នាំ ២០០៨? ចម្លើយ​​ដ៏ សាមញ្ញបំផុតនោះគឺ គាត់នៅតែបន្តចិញ្ចឹមចិត្តរិះគន់កម្ពុជា។ គួរកត់សំគាល់ថា នៅក្នុងឆ្នាំ ២០០៨ លោក អាដាមបានប្រកាសថា ការបោះឆ្នោតឆ្នាំ ២០០៨ មិន​មាន​ភាព​សេរី និង យុត្តិធម៌ បើទោះបីជាការបោះឆ្នោត នោះមិនទាន់បានប្រព្រឹត្តទៅក៏ដោយ។ ដោយ​សារគំនុំដ៏ យូរអង្វែង របស់គាត់ប្រឆាំង នឹងគណបក្ស ប្រជាជនកម្ពុជា និងសម្តេចនាយក​រដ្ឋ​មន្ត្រី ហ៊ុន សែន គាត់បានធ្វើបុរេវិនិច្ឆ័យលើការបោះឆ្នោតរួចមុនទៅហើយ ដោយមិនរង់ចាំដល់ការបោះឆ្នោត ត្រូវ​បាន​ប្រព្រឹត្តឡើង និងរបាយការណ៍ ដែលធ្វើឡើងដោយអ្នក សង្កេតការណ៍បោះឆ្នោត នោះឡើយ។ ដោយ​សារ​ភាពលំអៀងនយោបាយរបស់ខ្លួន អាដាម បានធ្វើការ សន្និដ្ឋាន រួចជាមុន មុនការ​បោះ​ឆ្នោតថា​មិន​មាន​ភាពសេរី និងយុត្តិធម៌។
នៅក្នុងចំណោមអ្នកសង្កេតការបោះឆ្នោត ទោះបីជាមានការរកឃើញកំហុសខ្លះៗនៅ ក្នុងដំណើរការនៃ ការបោះឆ្នោតក៏ដោយ ប៉ុន្តែគេទទួលយកលទ្ឋផលនោះ។ ឧទាហរណ៍ប្រធាន ក្រុមអ្នកសង្កេតការណ៍ របស់ សហគមន៍អឺរុបបានថ្លែងថា ទោះបីនៅមានភាពមិនប្រក្រតីខ្លះៗ ក៏ដោយក៏វាមិនអាចប្តូរលទ្ធផល នៃការ បោះឆ្នោតដែលគាំទ្រគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជានោះ បានឡើយ។ ហើយសេចក្តីប្រកាសរបស់ស្ថានទូត សហរដ្ឋ អាមេរិកបាននិយាយយ៉ាងច្បាស់ថា ភាពមិនប្រក្រតីនោះមានចំនួនតិចតួចណាស់ «ប៉ុន្តែវាមិនប៉ះពាល់ដល់ លទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោត ឬក៏មិនប៉ះពាល់ដល់ឆន្ទៈរបស់ប្រជាជនកម្ពុជានោះទេ»
ដូច្នេះចេតនារបស់លោក ប្រេដ អាដាម និងវិទ្យុអាស៊ីសេរី គឺចង់បំផ្លាញលទ្ធផលនៃ ការបោះឆ្នោត ឆ្នាំ២០០៨។ ដោយសារពួកគេទាំងពីរក្រុមនេះមកពីប្រទេសប្រជាធិបតេយ្យចាស់ ជាងគេនៅលើសកលលោក ទើបធ្វើឲ្យគេយល់ថាសាររបស់លោក អាដាម នេះ ជាសារមិនមាន លក្ខណៈប្រជាធិបតេយ្យ។ មានការបោះឆ្នោត គឺមានន័យថាគណបក្សទាំងអស់អាចមានឱកាស ឈ្នះតែពុំមែនបានន័យថាពួកគេមានសិទ្ធិឈ្នះនោះទេ។ បញ្ហាដែលរំខានដល់លោក អាដាម និងវិទ្យុអាស៊ីសេរីនោះត្រង់ថា បេក្ខជនឬគណៈបក្សនយោបាយដែ លឈរឈ្មោះដែលគាត់ ពេញចិត្តមិនបានជាប់ឆ្នោត ម៉្យាងទៀតគ្មានហេតុផលណាដែល អាចទាត់ចោល រដ្ឋធម្មនុញ្ញ ឬ លទ្ធផលដែលបានមកពីការបោះឆ្នោតដោយសេរី និងយុត្តិធម៌ ដោយសារតែបុគ្គលខ្លះ ឬក្រុម ប្រឆាំងមួយក្តាប់តូចនោះទេ។
ក្រៅពីបំណងរបស់ពួកគេចង់ផ្លាស់ប្តូរលទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោតឆ្នាំ២០០៨នោះ មានការ វាយប្រហារ នយោបាយគ្រប់រូបភាពជាច្រើនទៀត ដែលបានផ្សាយដោយវិទ្យុអាស៊ីសេរី។ ឧទាហរណ៍ ការចោទប្រកាន់ រវើរវាយរឿងអំពើពុករលួយ។ ប៉ុន្តែគេមិនបាននិយាយថា កម្ពុជា នាពេលបច្ចុប្បន្ននេះ មានច្បាប់ប្រឆាំងនឹង អំពើពុករលួយ ព្រមទាំងអង្គភាពប្រឆាំង​នឹងអំពើពុក រលួយដែលកំពុងដំណើរការយ៉ាងសកម្ម និងជា សាធារណៈ លើករណីចោទប្រកាន់បទពុក រលួយនោះទេ។ នេះក៏បានបង្ហាញយ៉ាងច្បាស់នូវភាពលំអៀង និងរ បៀបវារៈនយោបាយរបស់ វិទ្យុអាស៊ីសេរី ហើយក៏ជាល្បិចប្រើប្រាស់ព័ត៌មានរបស់គណបក្សប្រឆាំង និងការរិះគន់ ដើម្បី គាំទ្របទវិចារណកថារបស់ខ្លួន។
ការវាយប្រហារមួយទៀតគឺ ការរិះគន់គ្រួសារសម្តេចនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន សែន
ឧទាហរណ៍ វិទ្យុអាស៊ី​សេរីបានរិះគន់ ចំពោះការដំឡើងឋានន្តរសក្តិដល់លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ដែលជាកូនប្រុស​របស់ ​សម្តេចនាយករដ្ឋមន្រ្តី ជាឧត្តមសេនីយ៍ទោ។ ប៉ុន្តែវិទ្យុអាស៊ី​សេរី មិនបានធ្វើ អត្ថាធិប្បាយគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ ចំពោះហេតុការណ៍ពិតដែលអាចទទួលយកបានថាការតំឡើង ឋានន្តរក្តិយ៉ាងឆាប់រហ័សរបស់ឧត្តម​សេនីយ៍ ​ហ៊ុន​ ម៉ាណែត​ គឺ​ដោយ​សារ​លោកបានបញ្ចប់ ការសិក្សា នៅបណ្ឌិតសភាយោធាសហរដ្ឋ​អាមេរិក West Pointដែល​ជា​សាលា​មួយក្នុង ចំណោមសាលាយោធាដ៏មានកិត្យានុភាព​បំផុត​នៅក្នុងពិភពលោក។ ​លោក​គឺ​ជា​តំណាង យុវជន កម្ពុជាជំនាន់​ក្រោយដែលមានការអប់រំនៅឯបរទេស។ វិទ្យុអាស៊ី​សេរី​គួរ​ពន្យល់​ថា តើទាំងអស់ នេះគឺជា ដំណើរការមិនត្រឹមត្រូវឬយ៉ាងណា។

ពេលវេលាមិនអនុញ្ញាតឲ្យធ្វើការឆ្លើយ បដិសេធចំពោះការចោទប្រកាន់ដ៏ខុសឆ្គងទាំង អស់នោះ ទេ ដែលធ្វើឡើងក្នុងបទវិចារណកថានេះ សូមកុំយល់ច្រឡំឲ្យសោះថា ចំណុច សំខាន់នៃអត្ថបទនេះ គឺមិនមែនដើម្បីអបអរសាទរចំពោះការបំរើប្រទេសកម្ពុជា អស់រយៈពេល២៦ឆ្នាំ របស់ សម្តេចនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន សែន ទេ ប៉ុន្តែវាជាការប៉ុនប៉ងដកហូតសិទ្ធិអ្នក បោះឆ្នោត ដែលបានបោះឆ្នោតជ្រើសរើសគណបក្សប្រជាជន កម្ពុជានៅឆ្នាំ ២០០៨ ជាការបំផ្លាញ រដ្ឋធម្មនុញ្ញនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា និងជាការលើកតម្កើងគណបក្ស ប្រឆាំងជាមួយនឹងការសម្លឹងឆ្ពោះទៅកាន់ការបោះឆ្នោតជាតិនៅឆ្នាំ២០១៣ ទៅវិញទេ។ ជាមួយនឹងបទវិចារណកថា មានភាពរើសអើងប្រឆាំងដ៏ធ្ងន់ធ្ងរនេះ ក៏បានធ្វើឲ្យគេដឹងថា​ វិទ្យុអាស៊ី​សេរីកំពុងធ្វើការប្រកាស នូវការ​ចាប់​ផ្តើម​នៃ​រដូវ​កាល​ធ្វើ​យុទ្ធនាការ​ឃោសនា​បោះឆ្នោត​សម្រាប់​​អណ្ណតិ្តក្រោយហើយ។​
រាជធានីភ្នំពេញ ថ្ងៃទី ១៨ ខែមករា ឆ្នាំ ២០១១​​​ អង្គភាពព័ត៌មាន និងប្រតិកម្មរហ័ស
នៃទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី

Statement of the Press and Quick Reaction Unit​ of the Office of the Council of Ministers

The most recent attack on Cambodia from Radio Free Asia (RFA) came in the form of an editorial comment in its broadcast of January 14 and re-aired on Monday morning 17 January 2011. That editorial used as its pretext the 26th Anniversary of the leadership of the Prime Minister,Samdech Akka Moha Sena Padei Techo Hun Sen, who became Prime Minister of Cambodia on January 14, 1985. In fact, it is the opening guns by opposition parties and other critics of the Royal Government of the next national election campaign, slated for mid-20l3.

The editorial started in a curious manner, by quoting the speech of Samdech Akka Moha Thomak Pothisal Chea Sim, President of the Senate and Chairman of the Cambodian People's Party, at the 32nd Anniversary of the January 7 Victory Day Celebration. In that statement,Samdech Chea Sim recounted the great successes of the Royal Government, including a solid economic growth rate and a reduction of poverty.

Given the solid economic indicators recounted by Samdech Chea Sim, one would have thought that this would lead to praise the record of the Royal Government and the leadership of the Prime Minister, Samdech Techo Hun Sen. But the RFA editorial quickly moved to the main point of its editorial - to launch a political attack on the Prime Minister. It did so by quoting one of the most virulent critics of the Prime Minister - Brad Adams of Human Rights Watch. Adams criticizedSamdech Techo Hun Sen for having served too long in office. This is a strange criticism indeed, for longevity in office is not typically held as a negative attribute. But the Prime Minister is a relatively young man and in good health, and thus can be expected to contribute to the progress of the country for many years to come.

Moreover, Samdech Prime Minister has achieved a status which is rare in the world - that of a senior statesman. As the longest serving, democratically-elected Head of State in Asia, he has attained a status similar to that of Lee Kuan Yew of Singapore and Mahathir Mohamed of Malaysia, the revered public figures in the region. He has not only provided a steady hand on the tiller of the ship of state, but raised Cambodia's profile internationally, making significant contributions at the United Nations, ASEAN, and other international fora.

After criticizing the Prime Minister for the length of his service to the country, Mr. Adams moves on to his main point: that the Prime Minister should "give up his position and allow a free election in Cambodia". But this strident critic ignores the Constitution - the CPP won the 2008 general elections and proposed Samdech Techo Hun Sen to be Prime Minister, His Majesty The Kingnominated him and the National Assembly voted for him. This complies with the Constitutional requirements set out in Article 119 and the current mandate is not finished. So why should Mr. Adams insist that he step down?

The second part of Mr. Adams recommendation is that Samdech Prime Minister should allow a free election in Cambodia". But he ignores the facts that Cambodia has already enjoyed a succession of free and fair elections, including the most recent national election in 2008. In fact, each of the four national elections has been judged more free and fair than the previous one. In the most recent national election, Cambodia received technical assistance from numerous democratic countries and international organizations, including Japan, Australia, Denmark, the United Nations, among others. There were 17,000 national and international observers present.

And the results of the election were impressive. For example, the US Embassy stated that the 2008 election "was freer than any election previously held in the country and the vast majority of Cambodia's registered voters were able to express their will in a more open atmosphere than before." The US Embassy praised the "peaceful manner" of the electoral process and the "professional conduct" of the election staff and political party agents.

Similarly, the EU observers found that the election procedures were "well administered" and along with observers and political party agents contributed to the "transparency and confidence in the voting process".

There was no doubt that when the Cambodian people voted, if they chose the CPP, they were endorsing the candidacy of Samdech Techo Hun Sen to be the next Prime Minister. And the voters selected the CPP in overwhelming numbers. So the voters knew, with an absolute certainty and clarity, that if they voted for the CPP, they were endorsing the leadership of Samdech Prime Minister Hun Sen. And the CPP won in a landslide election.

Thus, the call by Brad Adams, apparently endorsed by Radio Free Asia, for the Prime Minister to resign and call for new elections is to disenfranchise the vast majority of voters who chose the CPP and, by implication, Samdech Prime Minister. There simply is no precedent for this kind of action, and it is anti-democratic in its very nature.

It also would be unconstitutional to hold new elections prior to the designated time for elections. As cited earlier, there are designated procedures in the Constitution and the National Election Law, with which Mr. Adams apparently is unfamiliar. He would do well to study the Cambodian Constitution and the National Election Law before he starts making proposals that are contrary to their provisions.

Why is Mr. Adams so set on overturning the results of the 2008 election? The answer simply is that he has consistently criticized Cambodia at every turn over the years. It is interesting to note that in 2008, he denounced the election as not being free and fair even before the election was held. Because of his long-time animosity against the CPP and Samdech Prime Minister, he prejudged the election - he did not wait until the voting was conducted, and the election observers could report. Because of his political bias, Adams already had made up his mind that the elections were not free and fair.

And among the observers, those that found some flaws in the election process nevertheless endorsed the result. For example, the chief EU observer stated that while some irregularities existed, the vote in favor of the ruling party that the irregularities could not have changed the result. And the statement of the US Embassy clearly said that the irregularities were "relatively low in number and they do not appear to have affected the outcome or to have distorted the will of the Cambodian people".

Thus, the intent of Brad Adams and Radio Free Asia appears to be to overturn the results of the 2008 election. As they both come from one of the world's oldest democracies, this is a surprisingly undemocratic message. Having elections means that all parties can have a chance to win - it obviously does not give them the right to win. The fact that their preferred candidates or parties did not win is what bothers Mr. Adams and Radio Free Asia, but that is no reason to overturn the Constitution or the results of a free and fair election because of some disgruntled opposition figures or organizations.

Besides their interest in reversing the results of the 2008, a variety of other political attacks were made in the RFA editorial, and the comments of Mr. Adams. For example, there are vague accusations of corruption in the editorial. But there is no mention that Cambodia now has an Anti-Corruption Law, and the Anti-Corruption Unit is actively and publicly pursuing cases of alleged corruption. This is another indication of the bias and political agenda of RFA and the selective use of opposition parties and critics to support its editorial.

Another line of attack is to criticize the family of the Prime Minister. For example, RFA is critical of the promotion of the son of the Prime Minister, Hun Manet, to the position of Major General. But RFA gives short shrift to a compelling fact: the rapid rise in the ranks of General Hun is due, in part, to the fact that he is a graduate of the U.S. Military Academy at West Point, one of the most prestigious army schools in the world. He is representative of a younger generation of Cambodians, who enjoy the benefits of international education. RFA should explain why this is a bad development.

Time does not permit a refutation of each accusation made in the RFA editorial. But make no mistake about it: the principal point of the article is not to celebrate Samdech Prime Minister's 26 years of noble service to Cambodia, but rather to attempt to disenfranchise the voters who selected the CPP in 2008, undermine the Constitution of the Kingdom of Cambodia, and promote the opposition parties with an eye towards the 2013 national elections. With its highly prejudicial editorial, RFA is announcing the start of the next electoral campaign season.

Phnom Penh, 17 January 2011
Press and Quick Reaction Unit
of the Office of the Council of Ministers

បទអត្ថាធិប្បាយ៖ សម្ដេចតេជោ មិនមែនជាចំណាប់ខ្លាំងរបស់ក្រុមប្រឆាំងឡើយ

          សម្ដេចតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ដ្រីនៃព្រះរាជា​ណាចក្រកម្ពុជា គឺជា​ឥស្សរជន​ដ៍ឆ្នើម ដែលបានយក​ជីវិតជាដើមទុន​ក្នុងការតស៊ូ​ប្រយុទ្ធប្រឆាំង និងរបបប្រល័យ​ពូជសាសន៍​ប៉ុលពត រហូត ទទួល​ជ័យជំនះ និងនាំ​អោយ សង្គមកម្ពុជាខំប្រឹង​ស្ដារកសាងអភិវឌ្ឈន៍​​ប្រទេស ដោយផ្អែក​លើ គោលការណ៍ ប្រជាធិបតេយ្យ​សេរីពហុបក្ស​និងគោរព យ៉ាងខ្ជាប់ខ្ជួន​នូវច្បាប់រដ្ឋធម្មនុញ្ញ ។ ប៉ុន្ដែជា អកុសលស្រប​ពេ​ល ដែល​ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ កំពុងរស់យ៉ាង សុខសាន្ដ បែជាមានមតិមួយ ចំនួន បាននឹងកំពុងរិៈគន់​ចោទប្រកាន់ ចំពោះសិទ្ធិមនុស្ស​នៅកម្ពុជាថាត្រូវបាន​ធ្លាក់ចុះនិងកំពុង​ត្រូវបានរិត ត្បិតសេរីភាព​បញ្ចេញមតិ  ។

     ថាតើវាជាការពិត​ដែរឬទេ ថារយៈពេល ៣២ឆ្នាំមកនេះ​សិទ្ធិមនុស្ស​នៅប្រទេសកម្ពុជា ត្រូវបាន ធ្លាក់ចុះ ?

គួររំលឹកផងដែរ​ថាក្រោយថ្ងៃ ៧ មករា ឆ្នាំ១៩៧៩ ប្រទេសកម្ពុជា​បានប្រែមុខ​មាត់ថ្មី ហើយបាន បោះជំហាន​ឆ្ពោះទៅ រកការអភិវឌ្ឈន៍​យ៉ាង​ឆាប់រហ័ស​ដែលធ្វើអោយ សហគមអន្ដរជាតិ​នឹកស្មាន​មិនដល់ ពីភាពរីកចំរើន​យ៉ាងលឿននិងឆាប់ រហ័សលើគ្រប់វិស័យ​ដែលក្នុងនោះ​មានវិស័យសំខាន់ៗ​ដូចជា ៖ ហេដ្ឋារចនា​សម្ព័ន្ធ ស្ពាន ថ្នល់ សាលារៀន មន្ទីពេទ្យ  វត្ដអារាម សំណង់​អាគារខ្ពស់ៗ ដោយ​សាររាជ រដ្ឋាភិបាលបាន​បើកចំហរជើង​មេឃដែលផ្ដល់ ភាពងាយ ស្រួលដល់ អ្នកវិនិយោគ​តាមរយៈ ការ ធានាសុវត្ដភាព សន្ដិសុខ និងមាន​ច្បាប់វិនិយោគ​ជាច្រើន ដែលធ្វើអោយ​អ្នកវិនិយោគ​មានទំនុកចិត្ដដល់ រាជរដ្ឋាភិបាល រួមជាមួយគ្នានេះ វិស័យសេដ្ឋកិច្ច​ក៏មានការ​រីកចំរើន ដែលធ្វើអោយ​កំណើនសេដ្ឋកិច្ច កើនពី៥5​រហូតដល់១៣5​ដែលជាកត្ដា​នាំអោយអត្រា នៃភាពក្រីក្រត្រូវ​បានធ្លាក់ចុះមក​នៅត្រឹម២៦5ក្នុងឆ្នាំ ០១០។ វិស័យ​សុខាភិបាល និងវិស័យ​អប់រំ ក៏ជាវិស័យ​មួយជាអទិភាព​របស់រាជរដ្ឋាភិបាល​តាម យុទ្ធសាស្ដ្រចតុកោណ យើង ឃើញថាបច្ចុប្បន្ន​នេះរាជរដ្ឋា​ភិបាលបានពង្រីក​ផ្នែកទាំង ពីរនេះអោយ មាននៅ តាមមូលដ្ឋាន ផ្នែកកសិកម្មជាផ្នែក មួយក្នុងចំណោម​ផ្នែកសំខាន់ៗ កម្ពុជាគំរោង​ផលិតស្រូវ អោយសល់លើស​ពីសេចក្ដីត្រូវការ ចំនួន ៤លានតោន ដើម្បី ជំរុញកា​នាំអង្ករចេញ​យ៉ាងហោច ណាស់ចំនួន​១លានតោននិងមានវិស័យ​ជាច្រើនទៀតដែល​កំពុងមាន​ការរីកចំរើន ។

   សមិទ្ធផលមួយដែលប្រជាជន​កម្ពុជាមិនអាច​បំភ្លេចបាន​នោះគឺការរស់រាន្ដមាន​ជីវិតរបស់ប្រជាជន​ដោយសារ គុណបំណាច់​របស់គណបក្ស​ប្រជាជនកម្ពុជា ដែលបានរំ​ដោះប្រជាជនក​ម្ពុជាអោយ រួចផុតពីរបបបន​ប្រល័យពូជ សាសន៍ប៉ុលពត ។ នេះជាសក្ខីភាព​ប្រវត្ដិសាស្ដ្រ​មនុស្សជាតិ ដែល ប្រាថ្នាចង់បាន​សិទ្ធិមនុស្សដ៍​សំខាន់មួយនេះ ដួងព្រលឹងជាតិ​ដោយមើលគុណ​តំលៃលើវិស័យនេះ ហើយទើប​រាជរដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា ចាត់បញ្ចូល​សិទ្ធិមនុស្ស​នេះទៅ ក្នុង ច្បាប់រដ្ឋធម្មនុញ្ញដែល ជាច្បាប់ កំពូលនៃ​ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ។
          ក្រៅពីមាត្រា ៣១-៤១-៤២ ច្បាប់រដ្ឋធម្មនុញ្ញ រាជរដ្ឋាភិបាលបានបង្កើតឡើងនូវច្បាប់ជា ច្រើន​ដែល​ក្នុង គោលបំណងដើម្បី​ធានាសិទ្ធិមនុស្ស និងភាពសុខសាន្ដរ​បស់ប្រជាជន​ព្រមទាំងបង្ការ និងទប់ស្កាត់​ការរំលោភ​បំពានផ្សេងៗ ដែលក្នុងនោះ​គេឃើញមាន​ច្បាប់សំខាន់ៗដូចជា ៖ ច្បាប់ក្រម ព្រហ្មទណ្ឌ ច្បាប់ក្រម​ប្បវេណី ច្បាប់ប្រឆាំង អំពើពុករលួយ ច្បាប់សារព៌តមាន ហើយបច្ចុប្បន្ន​នេះ រាជរដ្ឋាភិបាល​បាននិងកំពុងធ្វើ​សេចក្ដីពង្រាង​ច្បាប់ស្ដីអំពី សមាគមនិង​អង្គការមិនមែន​រដ្ឋាភិបាល ។ ដោយសារមាន​ការយកចិត្ដទុកដាក់​ពីរាជរដ្ឋាភិបាល​យកដូចនេះទើបធ្វើ អោយប្រទេស​កម្ពុជាក្លាយ ជាស្ថានសួគ៌ា​នៃអង្គការ​សង្គមស៊ីវិល និងជាស្ថានសួគ៌ា​នៃសេរីភាព​មញ្ចេញមតិ ។

គេឃើញមានអង្គការ​សង្គមស៊ីវិលជាង ៣ពាន់ សហជីពជាង ១ពាន់ និងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ​រាប់រយ កំពុងធ្វើ​សកម្ម ភាពនៅ​ក្នុងប្រទេស   ជាពិសេសគណបក្ស​ប្រឆាំង ។

     តើប្រទេសកម្ពុជាមានសិទ្ធិសេរីភាពដែរឬទេ ? គេអាចសង្កេតមើលបាន តាមរយៈសកម្មភាព គណបក្ស​ប្រឆាំង នៅពេលយុទ្ធនាការបោះឆ្នោតម្ដងៗ គណបក្សនីមួយៗ បានរិៈគន់រដ្ឋាភិបាល ដោយ ឥតសំចៃមាត់ រហូត​ដល់ធ្វើការ ជេរប្រមាថដល់ថ្នាក់ដឹកនាំកំពូលៗទៀតផង រួមគ្នានេះយើងក៏ឃើញ អង្គការសង្គមស៊ីវិលទាំងជាតិ-អន្ដរជាតិបាន និង កំពុងធ្វើសកម្មភាពយ៉ាងសកម្ម ទៅតាមជំនាញ រៀងខ្លួនៗ រហូតដល់មាន​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល​មួយចំនួនភ្លេចធ្វើសកម្មភាព ប្រាសចាកពីជំនាញ របស់ខ្លួន មានខ្លះដើម្បីគាប់​ចិត្ដម្ចាស់ជំនួយ​របស់ខ្លួន​ធ្វើការ​រិៈគន់រាជរដ្ឋាភិបាលខុសពីការពិត មិន តែប៉ុណ្ណោះ ហ៊ានជេរប្រមាថ​ដល់ប្រមុខថ្នាក់ដឹកនាំ​ដែលជាគោរព​នៃប្រជាជន​​កម្ពុជាទៅទៀត ។ យ៉ាងណាមិញ កាល ពីព្រឹក ថ្ងៃទី ១៤ ខែ មករា ឆ្នាំ ២០១១តាម​រយៈ​វិទ្យុ​អាស៊ីសេរី Brad Adam ប្រធានអង្គការះ Human Right watch បានធ្វើការជេរប្រមាថ និងម៉ាក់ងាយ​យ៉ាងខ្លាំង​ដល់​សម្ដេច អគ្គមហាសេនា ធិបតីតេជោ ហ៊ុន សែន។ តើទង្វើរបស់ Brad Adam ជាការ​បញ្ចេញមតិ​ឬយ៉ាងណា ?  ទាំងនេះស បញ្ជាក់អោយឃើញថា ប្រទេស កម្ពុជាពោរពេញទៅ ដោយការបើកចំហរ​យ៉ាង​ទូទាយ​នូវ​សេរីភាព បញ្ចេញមតិ និងប្រជាធិបតេយ្យ ។ 

          ដូច្នេះក្រុមបក្សប្រឆាំងក៏ដូច Brad Adam គួរគប្បីផ្លាស់មារយាទ ពីព្រោះការជ្រើស​រើសយក របៀប​និយាយ មិនពិតមួល​បង្កាច់ប្រែក្លាយ​គុណទៅជាទោស សទៅជាខ្មៅ គឺមិនមែនជា​អ្ន​កន​យោបាយ សុច្ចរិត​នោះឡើយ ។ ម្យ៉ាងទៀតការ​ធានាបាននូវ សន្ដិភាព ស្ថេរភាពនយោបាយ​និងការអភិវឌ្ឈន៍ ប្រទេសយ៉ាង​ឆាប់រហ័ស​ដូចសព្វថ្ងៃ គឺស្ដែងចេញពីអំពើល្អ ការដឹកនាំដ៏ត្រឹមត្រូវ តស៊ូនិង​អត់ធ្មត់បំផុត របស់សម្ដេច តេជោ ដែលបានដក់​ជាប់ក្នុងបេះ ដួងប្រជាពលរដ្ឋ​ខ្មែរដ៏ច្រើនលើសលប់ ។

          ដូច្នេះពួកក្រុម​ប្រឆាំងជ្រុល​និយមទាំងឡាយ មិនអាចមាន​ឥទ្ធិពលអ្វីមក​បង្ខំប្រជាពលរដ្ឋ អោយ ដកការគាំទ្រ​របស់ពួកគាត់ពី សម្ដេច តេជោ បានឡើយ ហើយ សម្ដេច តេជោ ក៏មិនមែន ជាជនរងគ្រោះ​ដោយសារការ​ខំប្រឹង រំដោះប្រទេស​ពីរបបប្រល័យ​ពូជសាសន៍នោះដែរ ហើយសម្ដេច ក៏មិនមែនជា​ចំណាប់ខ្មាំង​របស់ក្រុមប្រឆាំងណាមួយឡើយ ។
                                                                                                               ពូម៉ៅ

ក្រសួង​ឧស្សាហកម្ម​និងUNDP ចុះ​ហត្ថលេខា​លើ​ការ​អភិវឌ្ឍ​រ៉ែ

ភ្នំពេញ ៖ នៅ​ថ្ងៃ​ទី​១៨ ខែ​មករា ឆ្នាំ​២០១១​នេះ លោក​ស៊ុយ សែម រដ្ឋមន្រ្តី​ក្រសួង​ឧស្សាហកម្ម​រ៉ែ និង ថាមពល និង​លោក Douglas Broderick តំណាង UNDP ប្រចាំ​នៅ​កម្ពុជា បាន​ចុះ​ហត្ថ​លេខា​រួម​គ្នា ស្ដីពី​កិច្ច​សហប្រតិបត្តិការ​អភិវឌ្ឍ​វិស័យ​រ៉ែ​នៅ​កម្ពុជា។
លោក​ស៊ុយ សែម បានថ្លែងនៅ​ក្នុង​ពិធីចុះហត្ថលេខា​នោះថា គោលបំណង​នៃ​កិច្ច​សហប្រតិបត្តិការ នេះ គឺ​ដើម្បីជួយដល់កម្ពុជា​ក្នុងការអភិវឌ្ឍ​សេដ្ឋកិច្ចសង្គម​ប្រកបដោយចីរភាព តាម​រយៈ​ការ​ពង្រឹង​ផ្នែកគ្រប់ គ្រង​សាធារណៈ នៃ​វិស័យ​រ៉ែ​របស់​កម្ពុជា ដែល​កំពុង​លេចឡើង។ ចំណែកលោក Douglas Broderick ក៏បាន លើកឡើង​ផង​ដែរ​ថា វិស័យរ៉ែ​ដែល​មាន​តម្លាភាព គណនេយ្យ​ភាព និង​ចិរភាព​អាច​ធានា​ដល់​អត្ថប្រយោជន៍ យូរ​អង្វែង​សម្រាប់​សុខុមាលភាព​របស់​ប្រជាពលរដ្ឋ​កម្ពុជា។ លោក​បន្ត​ថា យើង​បាន​ត្រៀម​ខ្លួន​ជាស្រេច ដើម្បី ធ្វើ​ការងារនេះ​ជាមួយ​ក្រសួង​ឧស្សាហកម្មរ៉ែ​ និង​ថាមពល។
អនុស្សរណៈ​យោគ​យល់​គ្នា ភាគី​ទាំងពីរ​បាន​ផ្ដោត​សំខាន់​ទៅ​លើ ផ្នែក​នានា​ដូចជា ការអភិវឌ្ឍន៍​វិស័យ រ៉ែ​ប្រកប​ដោយ​ការ​ទទួល​ខុស​ត្រូវ ការ​គាំទ្រ​ដល់​ការ​បង្កើត​គោល​នយោបាយ ដើម្បី​ធានា​ឲ្យ​ការ​គ្រប់ គ្រង​ប្រកប​ដោយ​ប្រសិទ្ធភាព៕
កោះកែវ

នេ​ប៉ាល់​រៀនសូត្រ​ពី​ការងារ​បោសសម្អាត​គ្រាប់មីន​ពី​កម្ពុជា​

ភ្នំពេញ​: ប្រតិភូ​មកពី​ក្រសួង​សន្តិភាព​និង​ស្ថាបនា​ឡើង​វិញ​របស់នេ​ប៉ាល់​បាន​ស្នើ​ឱ្យ​សុំ​ឱ្យ CMAC ផ្តល់​បទពិសោធន៍​និង​រៀបចំ​ការបណ្តុះបណ្តាល​ដល់​មន្ត្រី​នេ​ប៉ាល់ទាក់​ទងនឹង​បញ្ហា​គ្រាប់មីន យុទ្ធភណ្ឌ​មិន​ទាន់​ផ្ទុះ​និង ការកសាង​ប្រទេស​ឡើង​វិញ​ក្រោយពី​សង្គ្រាម​នៅក្នុង​ប្រទេស​នេ​ប៉ាល់​។​ នេះ​បើ​យោង​តាម​ការអះអាង​របស់ លោក ហេង រតនា​អគ្គនាយក​មជ្ឈមណ្ឌល​ស​កម្ម​ភាពកម្ចាត់មីន​កម្ពុជា​ហៅ​កាត់​ថា​ស៊ីម៉ាក់​(CMAC)​។​

​គណៈប្រតិភូ​នេ​ប៉ាល់​ដឹកនាំ​ដោយ​លោក រ៉ា​កាម ឈេម​ជុង (Rakam Chemjong)​រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួង សន្តិភាព​និង​ស្ថាបនា​ឡើង​វិញ​មក​បំពេញ​ទស្សនកិច្ច​នៅ​កម្ពុជា​រយៈពេល​មួយ​សប្តាហ៍​ដើម្បី ស្វែងយល់​ពី​ការងារ​ដឹកនាំ​និង​កិច្ចសហប្រតិបត្តិកា​រ​វិស័យ​សកម្មភាព​មីន​នៅ​កម្ពុជា​។ 

​កាលពី​រសៀល​ថ្ងៃ​ទី ១៧ ខែ មករា នៅ​មជ្ឈមណ្ឌល​សកម្មភាព​កម្ចាត់មីន​កម្ពុជា លោក ហេង រតនា​បានឱ្យដឹងថា គណៈប្រតិភូ​នេ​ប៉ាល់​មាន​ការចាប់អារម្មណ៍​នៅក្នុង​ការកសាង​ប្រទេសឡើង​វិញ​របស់​រាជរដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​ដែល​ធ្វើឱ្យ​ប្រទេស​មាន​ការរីកចម្រើ​ន​និង​អភិវឌ្ឍន៍​បន្ទាប់​ពី​កម្ពុជា​បាន​ឆ្លងកាត់​សង្គ្រាម​ហើយ​បាន​បន្សល់ ទុក​នូវ​គ្រាប់មីន​និង​យុទ្ធភណ្ឌ​មិន​ទាន់​ផ្ទុះ​ជាច្រើន​។​

​លោក​បាន​បន្ត​ថា​ក្រសួង​សន្តិភាព​និង​ស្ថាបនា​ឡើង​វិញ​របស់នេ​ប៉ាល់​ទើបតែ​បង្កើតឡើង​ថ្មី មិនទាន់​មាន​បទពិសោធន៍​ទាក់ទង​នឹង​បញ្ហា​គ្រាប់មីន​នៅឡើយ​ហើយ​ពួក​គេ​ចង់​រៀនសូត្រពី​កម្ពុជា​ពី​របៀប​នៃ​ការរៀបចំ​ដោះមីន ការ​បោសសម្អាត​យុទ្ធភណ្ឌ​មិន​ទាន់​ផ្ទុះ ហើយ​នេ​ប៉ាល់ សន្យា​នឹង​បញ្ជូន​មន្ត្រី​មក​រៀនសូត្រ​នៅ​ប្រទេស​កម្ពុជា​ជាម​យួយ CMAC។​

​បញ្ហា​សំខាន់​នៅនេ​ប៉ាល់​គឺ​ប្រទេស​នេះ​មិន​ទាន់​មាន​សន្តិភាព​ពេញលេញ​នៅឡើយ​ទេ ហើយ​ពេលនេះ​កំពុង​តែ​រៀបចំ​ឱ្យ​មាន​សន្តិភាព​ពេញលេញ​ដោយ​នៅ​ថ្ងៃ​ខាង​មុខ​សង្ឃឹម​ថា​បទពិសោធន៍​ដែល​ទទួលបាន​នៅក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា​នឹង​អាច​ជួយពន្លឿន​ល្បឿន​នៃ​ការបោសសម្អាត​គ្រាប់​មីន​និង​យុទ្ធភណ្ឌ​មិន​ទាន់​ផ្ទុះ​បាន​យ៉ាង​ឆាប់រហ័ស​។​

​លោក​បាន​បន្ថែម​ទៀត​ថា​ប្រទេស​នេ​ប៉ាល់​បាន​ស្នើសុំ​ឱ្យ​កម្ពុជា​ធ្វើការ​ហ្វឹកហ្វឺន បណ្តុះបណ្តាល​អប់រំ​អំពី​បញ្ហា​គ្រោះថ្នាក់​ដោយសារ​គ្រាប់មីន​ដល់​មន្ត្រី​នេ​ប៉ា​ល់ហើយ យើង​មាន​ការរីករាយ​ចំពោះ​ការផ្លាស់ប្តូរ​បទពិសោធ​ន៍រ​បស់ CMAC ​ជាមួយនេ​ប៉ា​ល់ ហើយសុំ​ឱ្យ​នេ​ប៉ាល់​ធ្វើ​ការសហការ​ជាមួយ​អ្នកជំនាញ​កម្ពុជា​ដែល​អាច​ចាប់ផ្តើម និយាយ​ជាមួយគ្នា​ពី​របៀប​នៃ​ការហ្វឹកហ្វឺន​ការបញ្ជូន​មន្ត្រី​មក​កម្ពុជា​ជាដើម​។​

​លោក រ៉ា​កាម ឈេម​ជុង បាន​វាយតម្លៃ​ខ្ពស់​ចំពោះ​ចំពោះ​សមិទ្ធផល​នៃ​សកម្មភាព​មីន ដែល​កម្ពុជា​ទទួលបាន​ជោគជ័យ​ហើយ​សង្ឃឹមថា​នឹង​ដកស្រង់​ពិសោធន៍​ពី​កម្ពុជា​ទៅ​អនុវត្ត​ការងារ​សកម្មភាព​នៅនេ​ប៉ាល់​ឱ្យបាន​ជោគជ័យ​ដូច​កម្ពុជា​ដែរ​។​

​កន្លងទៅនេះ​មាន​បណ្តា​ប្រទេស​ជាច្រើន​បាន​មក​រៀនសូត្រ​ពី​កម្ពុជា​អំពី​បញ្ហា​ដោះមីន ក្នុងនោះ​រួមមាន​ប្រទេស​នេ​ប៉ាល់ កូ​ឡំប៊ី បណ្តា​ប្រទេស​ផ្សេងទៀត​នៅ​ទ្វីបអាហ្វ្រិក​ដូចជា ​អង់កូ​ឡា ម៉ួ​សំ​ប៉ិច ហើយ​នឹង​បណ្តា​ប្រទេស​អាស៊ាន​រួមមាន​ឡាវ វៀតណាម​និង​ថៃ​ដែល​បាន​មក​ធ្វើ​ទស្សនកិច្ច​និង​ផ្លាស់ប្តូរ​បទពិសោធន៍​ជាមួយ ​កម្ពុជា​៕

ដោយ : សម្បត្តិ 

រដ្ឋមន្ត្រី​កា​រងារ​: ច្បាប់​ស្តី​ពី​សហជីព​នឹង​បង្កើន​បរិយាកាស នៅ​កន្លែង​ធ្វើការ​ឲ្យ​កាន់តែ​ល្អប្រសើរ

ភ្នំពេញ: រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួង​ការងារ​បាន​ថ្លែងថា នៅពេលដែល​ច្បាប់​ស្តី​ពី​សហជីព ត្រូវបាន​ប្រើប្រាស់​ជា​ផ្លូវការ​ពេលនោះ នឹង​បង្កើន​បរិយាកាស​នៅ​កន្លែង​ធ្វើការ​ឲ្យ​កាន់តែ​ល្អប្រសើរ ពិសេស​ទំនាក់ទំនងរ​វាង​និយោជក និង​កម្មករ​ន​យោ​ជិក សំដៅ​ធានា​បាន​ភាពសុខដុមរម្យនា​ក្នុង​ទំនាក់ទំនង​វិជ្ជាជីវៈ​និង​ផលិតភាព ។​

​លោក​វង សូ​ត រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួង​ការងារ និង​បណ្តុះបណ្តាល​វិជ្ជាជីវៈ បាន​ថ្លែង​បែបនេះ ក្នុង​អង្គ​សិក្ខាសាលា​ត្រីភាគី​ជុំ​ទី​ពីរ ស្តីពី​កិច្ច​ពិគ្រោះ​យោបល់​លើ​សេចក្តីព្រាងច្បាប់ ស្តី​ពី​សហជីព ដែល​បាន​ប្រារព្ធ​ធ្វើឡើង​នៅ​សណ្ឋាគារ​ភ្នំពេញ រយៈពេល ៣ ថ្ងៃ (១៨ ដល់ ២០ មករា ២០១១) ដោយ​មាន​ការចូលរួម​ពី​ភាគី​និយោជក ភាគី​សហជីព ភាគី​រាជរដ្ឋាភិបាល ព្រមទាំង​មាន​ការចូលរួម​ពី​តំណាង​អង្គការ ILO ។

​លោក​វង សូ​ត ថ្លែងបន្ត​ថា ក្នុង​ដំណើ​រការកសាង​សេចក្តីព្រាងច្បាប់ ស្តី​ពី​សហជីព ក្រុម​យន្តការ​ផ្ទៃក្នុង​របស់​ក្រសួង​ការងារ បាន​សហការ​ជាមួយ​តំណាង​អង្គការ ILO អង្គភាព​ពាក់ព័ន្ធ​រៀបចំ​បាន​សេចក្តី​ព្រាង​ច្បាប់​នេះ ដែលមាន ១៧ ជំពូក និង ៩២ មាត្រា ។ ក្រៅពី​កិច្ចប្រជុំ​ជុំទីមួយ ក្រសួង​បាន​រៀបចំ​ប្រជុំ ៣ លើក គឺ​នៅ​ថ្ងៃទី ២៩ ដល់ ៣០ កញ្ញា ២០១០ ពី​ថ្ងៃ​ទី ១៣ ដល់ ១៤ តុលា ឆ្នាំ ២០១០ និង​ពី​ថ្ងៃ​ទី ២១ ដល់ ២២ តុលា ឆ្នាំ ២០១០ ។ សិក្ខាសាលា​ត្រីភាគី​ជុំ​ទី ២ នាពេលនេះ គឺជា​វេទិកា​មួយ​ប្រព្រឹត្តឡើង ដើម្បី​ពិគ្រោះ​យោបល់​និង​ពិភាក្សា​ស្វែងយល់​ខ្លឹមសារ​សេចក្តីព្រាងច្បាប់ ស្តី​ពី​សហជីព ពី​សំណាក់​ភាគី​ពាក់ព័ន្ធ ដែល​មាន​ការ​កិច្ច​រួមចំណែក​កសាង​ច្បាប់​នេះ ។​

​លោក​រដ្ឋមន្ត្រី​មាន​ប្រសាសន៍​ទៀតថា ទិសដៅ​សំខាន់​មួយទៀត គឺ​ទាក់ទាញ​អ្នកវិនិយោគ​ក្នុង​និង​ក្រៅប្រទេស ដើម្បី​ពង្រីក​សក្តានុពល​ផលិតកម្ម និង​បង្កើត​ការងារ​ស្របតាម​តម្រូវការ​របស់​កម្ពុជា​នាពេលនេះ ក៏ដូចជា​អនាគត ។ ម្យ៉ាងទៀត​យោងតាម​អនុសាសន៍​របស់​សម្តេច​តេជោ​ហ៊ុន សែន ក្នុង​វេទិការ​រវាង​រាជរដ្ឋាភិបាល និង​ផ្នែក​ក្រសួង​ការងារ​រៀបចំ​ច្បាប់​ស្តី​ពី​សហជីព និង​អាច​ដាក់ឲ្យ​ប្រើប្រាស់ បាន​នៅក្នុង​អំឡុង​ពាក់កណ្តាល​ឆ្នាំ ២០១១ ខាងមុខនេះ ។​

​លោក​ជួន មុំ​ថុល តំណាង​ឲ្យ​ភាគី​សហជីព​មានប្រសាសន៍ថា យោបល់​របស់​សហជីព​មួយចំនួន ត្រូវបាន​ដាក់បញ្ចូល​ក្នុង​សេចក្តីព្រាងច្បាប់ ប៉ុន្តែ​នៅ​សល់​មួយចំនួនទៀត ពុំ​ត្រូវបាន​គេ​ដាក់បញ្ចូល​នៅឡើយ ។ ចំណុច​សំខាន់ គឺ​នៅ​ត្រង់​មាត្រា ១២ ចំណុច ង ត្រូវ​សរសេរ​ឲ្យបាន​ច្បាស់ ព្រោះ​សហជីព​ដែល​បង្កើត​ដំបូង​លុះត្រា តែ​មាន​សមាជិក ២០ ភាគរយ នៃ​កម្មករ​រោងចក្រ​ទាំងអស់ គឺ​មិន​អាច​ទទួលយក​បាន​ទេ ។ ចំណុច​នេះ​លេខា​កត់ត្រា ពុំ​បាន​សរសេរ​បញ្ចូល ឬ​យ៉ាងណា​ទេ ។​

​លោក​ជួន មុំ​ថុល បញ្ចេញ​មតិ​ថា ចង់​ឲ្យ​ច្បាប់​នេះ​ចេញ​ប្រើ​មានការ​អនុវត្តបានរ​លូន ដោយ​ពុំ​មាន​អ្នក​តវ៉ា ។ លោក​ក៏​បន្ទោស​ដល់​លោក​អាត់ ធន់ ដែល​អវត្តមាន ក្នុង​កិច្ចពិភាក្សា​ដ៏​សំខាន់​នេះ ហើយ​លោក​សង្ឃឹមថា ការពិភាក្សា​រយៈពេល ៣ ថ្ងៃនេះ នឹង​ទទួលបាន​លទ្ធផល​ល្អ ៕

ដោយ : សុពិសិដ្ឋ 

មេព្រៃ​ចាប់​រថយន្ត​ដឹក​ឈើ​គ្រញូង​១​គ្រឿង​និង​ឡាន​រត់​ការ​​ផ្សេងទៀត​ ឃាត់​ខ្លួន​អ្នក​ពាក់ព័ន្ធ​៣​នាក់

សៀមរាប ៖ មន្ត្រី​រដ្ឋបាល​ព្រៃឈើ​សង្កាត់​ខ្នា​រង្វាស់​បាន​ស្ទាក់​ចាប់​រថយន្ត​ដឹក​ឈើ​គ្រញូង ខុស​ច្បាប់​០១​គ្រឿង​ប្រភេទ​កូរ៉េ​ចំណុះ​៥​តោន និង​រថយន្ត​រត់​ការ​ប្រភេទ​កាមរី​ឆ្លាម​០១​គ្រឿង ព្រម​ទាំង​ឃាត់​ខ្លួន​មនុស្ស​៣​នាក់​បញ្ជូន​ទៅ​តុលាការ​ដើម្បី​ចាត់​ការ​តាម​ផ្លូវ​ច្បាប់ ។
ការ​បង្ក្រាប​រថយន្តដឹកឈើ​គ្រញូងខុសច្បាប់នេះ ធ្វើឡើង​កាលពីព្រឹក​ថ្ងៃទី១៧​ខែមករា ឆ្នាំ ២០១១ នៅ​ចំណុច​ស្ពានអូរនារីយំ ក្នុង​ភូមិអូរអាកុក ឃុំ​កន្ទួត ស្រុក​ស្វាយលើ ខេត្ត​សៀមរាប ។
មន្ត្រី​ខ័ណ្ឌរដ្ឋបាលព្រៃឈើ​សៀមរាប​បានអោយដឹងថា ជន​ជាប់ពាក់ព័ន្ធទាំង៣នាក់​ដែល​ឃាត់ ខ្លួន​បញ្ជូន​ទៅតុលាការ​មាន​ឈ្មោះ ១ ភន់ សុជាតិ ភេទប្រុស អាយុ៣២ឆ្នាំទី​លំនៅភូមិ​ជ្រលង ឃុំខ្នាត ស្រុកពួក ខេត្តសៀមរាប ២ សួស វ៉ា ភេទប្រុស អាយុ២៦ឆ្នាំ​ទីលំនៅភូមិ​ជប់ ឃុំ​ជប់ ស្រុក​ត្បូងឃ្មុំ ខេត្ត កំពង់ចាម ៣ ឌី តូន ភេទប្រុស អាយុ៣២​ឆ្នាំ​ទីលំនៅភូមិ​កោះកែវ ឃុំ​ឫស្សីក្រោក ស្រុក​មង្គលបូរី ខេត្ត​បន្ទាយមានជ័យ ។ មន្ត្រី​ខ័ណ្ឌរដ្ឋបាល​ព្រៃឈើ​បាន​បន្តថា អ្នក​ទាំង​៣​នាក់​នេះ​ត្រូវ​តុលាការ​ខេត្ត​សៀមរាប-ឧត្តរមានជ័យ​សំរេច​ឃុំខ្លួន បណ្តោះ​អាសន្ន​ហើយ​កាល​ពី​រសៀលថ្ងៃទី១៧ ខែ​មករា ។
ទាក់ទិន​និង​ការ​ចាប់រថយន្ត​ដឹកឈើ​គ្រញូងខុសច្បាប់​នេះ នាយ​សង្កាត់​រដ្ឋបាលព្រៃឈើ​ខ្នា រង្វាស់​លោក ម៉ុង ប៊ុនលីម បាន​ប្រាប់កម្ពុជាថ្មី​តាមទូរស័ព្ទ​ថា រថយន្ត​ដឹកឈើ​គ្រញូង​នេះ​ម៉ាក​កូរ៉េ​ចំណុះ៥ តោន​ពណ៌ខៀវ​ពាក់ស្លាកលេខ​កំពង់ចាម ៣A១៨០៦ ក្រុម​ឈ្មួញដឹក ចេញពី​ស្រុកត្រពាំង​ប្រាសាទ ខេត្ត​ឧត្តរមានជ័យ​ដោយបន្លំដាក់​បាវស្រូវ​ពីលើ ហើយ​ឆ្លង​កាត់​ផ្លូវវិស្វកម្ម ពេល​មក​ដល់​ចំណុច​ខាងលើ លោក​បាន​ដឹក​នាំ​កម្លាំង​បង្ក្រាប​តែម្តង ។ លោក​ម៉ុង ប៊ុនលីម បានបន្ត​ទៀតថា ពេល​ឃាត់រថយន្ត​ល្មើសនេះ​បានហើយ ស្រាប់​តែ​មាន​រថយន្តកាមរីឆ្លាម​០១គ្រឿង​មានមនុស្ស៣នាក់​ បាន​ចេញមុខអះអាង​ថា ឈើ​គ្រញូង​នេះជា របស់ពួកគេ ហើយភ្លាមៗនោះដែរ​ស្រាប់តែ​មានរថយន្ត​ពីរ​គ្រឿង ទៀត​ម៉ាកឡង់គ្រីស័រ ពណ៌​ទឹកប្រាក់ ពាក់​ស្លាកលេខ ខម និង​រថយន្ត​ម៉ាកវីហ្គោ​ពណ៌​ខ្មៅ​អត់​ស្លាក​លេខ​ អម​ដោយ​មនុស្ស​៦​ទៅ​៧​នាក់ ស្លៀក​ពាក់​ស៊ីវិល​និង​ឯកសណ្ឋានកងទ័ព បាន​មក​រំដោះ​យក​មនុស្ស​ពីរ​នាក់​ដែល​បើក​បរ​ឡាន​ដឹក​ឈើ​គ្រញូង​នោះ​ទៅ​បាត់ ។
លោក​នាយ​សង្កាត់​រូប​នេះ​បាន​បន្តទៀតថា ដោយ​ឃើញ​ស្ថានភាព​បែបនេះ​លោក​បាន​សុំ​គោល ការណ៍​ពី​ថ្នាក់លើ​ដើម្បី​ឃាត់​ខ្លួន​មនុស្ស​ទាំង​៣​នាក់​នេះ ព្រោះ​ពួក​គេ​មាន​ចេតនា​រារាំង​ភារកិច្ច​របស់​សមត្ថកិច្ច និង​រំដោះ​យក​អ្នក​បើក​បរ​ឡាន​ដឹក​ឈើ​គ្រញូង​នេះ ។ លោកម៉ុង ប៊ុនលីម បានបន្តថា លោកបានកសាង សំណុំរឿងចោទប្រកាន់​អ្នក​ទាំង៣នាក់នេះ តាមមាត្រា៩៧ច្បាប់​ស្តីពី​ព្រៃឈើ ។ លោក​បាន​បន្ត​ទៀត​ថា ឈើ​គ្រញូង​ដែល​បង្ក្រាប​បាន​នេះ​មាន​ចំនួន​៥៨​ដុំ​ស្មើ​និង​៥,១៥ម៉ែត្រគូប ដែល​បច្ចុប្បន្ន​រក្សាទុក​នៅ​ស្នាក់ការ សង្កាត់ ។
មន្ត្រី​រដ្ឋបាលព្រៃឈើ​សង្កាត់ខ្នារង្វាស់​បានអោយដឹងថា ក្នុង​ពាក់កណ្តាល​ខែមករា​ឆ្នាំ២០១១ នេះ កម្លាំង​បាន​ធ្វើការ​បង្ក្រាប​រថយន្ត​ធុន​ធំ​ដឹក​ឈើ​គ្រញូង​បង្កប់ស្រូវ​បាន​ពីរ​ករណី​ហើយ​លើ​ដង​ផ្លូវ​តែមួយ ក្នុង​ភូមិ​អូរអាកុក ឃុំ​កន្ទួត ស្រុក​ស្វាយលើ ដែល​ឈើ​គ្រញូង​ទាំងអស់​នេះ​ក្រុម​ឈ្មួញ​ដឹក​ចេញ​ពី​ភូមិសាស្ត្រ ស្រុក​ត្រពាំង​ប្រាសាទ ខេត្ត​ឧត្តរមានជ័យ បំរ៉ុង​យក​ទៅ​កាន់​ខេត្ត​កំពង់ចាម៕
ហម សំបូរ